Amythyst Kiah Wary + Strange (CD)

Wary + Strange is het eerste nationaal verspreide album van Amythyst Kiah, uitgebracht op cd in 2021. Met dit album bewijst Kiah zich als een veelzijdige en onafhankelijke artiest die genres overstijgt. Het geluid is een gedurfde mix waarin rootsmuziek, alt-rock, indie, blues, folk en country-blues samenkomen. Haar diepe, krachtige stem ontleent aan soul, maar de instrumentatie en arrangementen verraden haar brede muzikale achtergrond en fascinatie voor zowel Amerikaanse traditionele muziek als moderne invloeden. Thematisch is Wary + Strange een zelfverzekerde en persoonlijke plaat. Kiah werpt zich open als zwarte, queer vrouw uit Chattanooga (Tennessee) en verwerkt haar ervaringen met anders-zijn, verlies en persoonlijke groei tot indringende songs. Het album schetst een sfeer van melancholie, vastberadenheid en emotionele rauwheid. De teksten raken thema’s als identiteit, de strijd om gehoord te worden en het helen van oude wonden. Haar verleden als lid van de supergroep Our Native Daughters, verankerd in zwarte Amerikaanse rootsmuziek, klinkt nadrukkelijk door, maar Kiah laat zich op dit album niet beperken door traditie. Een sleutelnummer op het album is Black Myself. Dit krachtige lied, eerder genomineerd voor een Grammy, is een compromisloze aanklacht en tegelijk een ode aan zwart zelfbewustzijn. De combinatie van scherpe teksten en een groovy, rauwe muzikale omlijsting maken het tot een van de meest opvallende tracks. Ook het nummer Fancy Drones (Fracture Me) valt op, waarin vervreemding en emotionele verdoving centraal staan. Hier laat Kiah horen hoe ze experimenten niet schuwt, met moderne elektronische invloeden verweven in haar roots-sound. Tender Organs toont een meer ingetogen, bluesy kant van haar songwriting; een intiem en kwetsbaar lied over innerlijke worstelingen, waar kracht en kwetsbaarheid elkaar afwisselen. Van begin tot eind wordt het album gekenmerkt door persoonlijke zeggingskracht, overtuiging en een soms bijna tastbare intensiteit in de productie. De productie van het album is in handen van Tony Berg, die met een veelzijdige benadering recht doet aan het genre-overschrijdende karakter van Wary + Strange. Akoestische gitaren, subtiele electronica, strijkers en een aantal stevigere arrangementen wisselen elkaar af, waardoor ieder nummer een eigen sfeer heeft, maar het album als geheel toch samenhangend blijft. Kiah opent en sluit Wary + Strange met het nummer Soapbox, waarmee ze alle buitenstaanders tot stilte maant en haar eigen stem centraal stelt. Het album voelt als een statement: dit is muziek waarin individualiteit, zelfonderzoek en compromisloze artistieke keuzes voorop staan. Wary + Strange is geen eenvoudig in een hokje te plaatsen album. Het is juist de kracht van deze plaat dat hij de luisteraar buiten gebaande paden voert en de artistieke veelzijdigheid van Amythyst Kiah schitterend blootlegt.