De sigarenfabriek van Isay Rottenberg

In De sigarenfabriek van Isay Rottenberg, geschreven door Hella en Sandra Rottenberg, wordt een aangrijpend en fascinerend verhaal gepresenteerd dat zowel geschiedenis als familiegeschiedenis combineert. Dit boek neemt de lezers mee op een ontdekkingsreis naar de levens van hun grootvader, Isay Rottenberg, die in 1932 een sigarenfabriek overnam in het Duitse Döbeln, nabij Dresden. De fabriek was niet zomaar een sigarenfabriek; het was de modernste van Duitsland, uitgerust met de nieuwste Amerikaanse technologie in een tijd waarin concurrenten er alles aan deden om het bedrijf te dwarsbomen.

De auteur en haar zus waren aanvankelijk onbekend met het verleden van hun grootvader; hij had nooit met hen gesproken over deze ingrijpende periode in zijn leven. De ontdekking van zijn rol in de sigarenfabriek begint met een oproep om terugvordering van geroofd Joods bezit, wat hen aanspoort om meer te leren over hun familiegeschiedenis. Hun onderzoek brengt hen naar verschillende Duitse archieven waar ze op een schat aan documenten stuiten die de strijd van Isay om zijn bedrijf in het door de Nazi’s overheersde Duitsland documenteren.

De uitdagingen die Isay moest doorstaan werden verzwaard toen Hitler aan de macht kwam en de Nazi-regering het gebruik van moderne machines in de sigarenindustrie verbood, met als doel traditionele handmatige werkzaamheden te bevorderen. Dit had verwoestende gevolgen voor de meer dan zeshonderd machinewerkers en ingenieurs die hun baan zouden verliezen als de fabriek moest sluiten. Ondanks de druk en tegenstand die hij ondervond, bleef Isay vastbesloten om zijn bedrijf voort te zetten en zijn medewerkers te beschermen.

In de documenten die Hella en Sandra vinden, staan niet alleen de zakelijke aspecten van de strijd van hun grootvader, maar ook de politieke context waarin deze zich afspeelde. De afgelopen jaren lieten ook een diepe indruk achter op de auteur en haar zuster, die zich realiseren dat de ervaringen van hun grootvader essentieel waren voor hun familiegeschiedenis en wellicht de redenen verklaren achter hun uiteindelijke besluit om te vluchten uit het door Nazi's bezette Nederland.

De sigarenfabriek van Isay Rottenberg is een meeslepende zoektocht naar waarheid, identiteit en familiebanden, met een indringende reflectie op de impact van het verleden op het heden. Het boek biedt lezers een unieke kijk in de verwoestende machtsuitoefening door de Nazi’s, met persoonlijke verhalen die de geschiedenis tot leven brengen.