Gavin Bryars, Fred Orton & Tom Philips Irma (LP)

Het album 'Irma' van Gavin Bryars, Fred Orton en Tom Phillips is een experimentele opera die zichzelf laat kenmerken door zijn unieke oorsprong en indeling. Het werk werd oorspronkelijk geschreven door beeldend kunstenaar Tom Phillips als een indeterministische partituur, opgebouwd uit verbale fragmenten van zijn project 'A Humument'. Fred Orton verzorgde het libretto, terwijl Gavin Bryars verantwoordelijkheid nam voor de muzikale uitwerking. In samenwerking met Brian Eno verscheen het album op LP in de Obscure Records-serie, en het heeft als genre compositional, waarbij het elementen van experimentele opera, vocaal kamermuziek en avant-garde samenbrengt. 'Irma' onderscheidt zich door de manier waarop het is geconcipieerd en gerealiseerd. De partituur bestaat uit een enkel vel van 50 bij 50 centimeter, waarop verbale fragmenten zijn gecategoriseerd in 'libretto', 'decor en mise-en-scène' en 'sounds'. Deze opzet vereist van de uitvoerende musici een actieve rol in de interpretatie en uitbreiding van het notiemateriaal. In plaats van een volledig uitgewerkte compositie vraagt 'Irma' om reconstructie, waarbij de uitvoerder de fragmenten benadert als overblijfselen van een oude opera. Dit maakt het werk radicaal open—het eindresultaat is afhankelijk van de creativiteit van het ensemble en is onvermijdelijk uniek bij elke uitvoering. De dynamiek binnen het creatieproces was niet zonder controverse. Terwijl Tom Phillips het als zijn opera zag, werd de uiteindelijke opname en uitgave in belangrijke mate beïnvloed door Gavin Bryars, die omvangrijk improviseerde rond de grafische notatie en die het werk muzikaal invulde. Fred Orton vertaalde Phillips’ visuele en tekstuele materiaal naar een coherent libretto. Dit leidde tot enige onenigheid over de artistieke credits, vooral gezien Bryars' dominante rol in het muzikale eindproduct. Op het album zijn een aantal kenmerkende tracks te vinden, waaronder 'Introduction', 'Overture' en 'First Interlude'. Deze titels weerspiegelen de operarijke structuur van het album en bieden verschillende klanklandschappen die variëren van abstracte vocalen tot delicate instrumentatie. De muziek is hierdoor gelaagd, meditatief en soms mysterieus, steeds trouw blijvend aan het experimentele karakter. 'Irma' werd uitgebracht als LP en blijft een bijzonder voorbeeld van de grens tussen visuele kunst, tekst en muziek in de late twintigste-eeuwse avant-garde. Het combineert de radicale speelruimte van de grafische partituur met een streng eigentijdse esthetiek en heeft zijn plaats gevonden als een belangrijk stuk binnen het oeuvre van Gavin Bryars, Tom Phillips en Fred Orton.