Ondraaglijke lichtheid (Paperback)

De Deense filosoof Søren Kierkegaard (1813-1855) stelde ooit: ‘Wat de twijfel is voor de wetenschap, dat is de ironie voor het persoonlijk leven.’ Deze uitspraak roept belangrijke vragen op over de rol van ironie in ons maatschappelijk debat. Ironie kan, zoals Kierkegaard al wist, gemakkelijk leiden tot onverschilligheid. De ironicus transformeert ernstige onderwerpen in grappen, waardoor niets meer serieus wordt genomen en persoonlijke verantwoordelijkheden worden afgeschoven, ‘teneinde zichzelf te redden’. Dit fenomeen krijgt in onze huidige, gepolariseerde debatcultuur een extra urgentie.

In deze context speelt Ilja Leonard Pfeijffer, geboren in Rijswijk in 1968, een cruciale rol. Hij is niet alleen een getalenteerd schrijver en dichter, maar ook een classicus en bekend om zijn succesvolle romans zoals La Superba, Grand Hotel Europa en Alkibiades. Pfeijffer stelt zich op een geestige maar ook bewogen manier de vraag of ironie en satire nog steeds kunnen dienen als kritische wapens in een tijd waarin het debat steeds lichter en oppervlakkiger wordt. Terwijl wereldleiders met bommen en granaten spelen, worden ze in de amusementsindustrie van de media vaak geridiculiseerd. Grappen en bloopers van figuren als Donald Trump en Kim Jong-un worden viraal gedeeld, vergezeld van ironische emoticons en speelse gifjes, wat de serieuze boodschap van hun acties dreigt te maskeren.

Pfeijffer daagt de lezer uit om na te denken over de werkelijke kracht van ironie, vooral in een tijd waarin de ernst van de wereldpolitiek in schril contrast staat met de luchtigheid van sociale media en entertainment. Hij benadrukt de noodzaak voor kritische reflectie, juist in een tijd waarin het makkelijker lijkt om te lachen om de absurditeiten van de wereld dan om ze oprecht te becommentariëren of te bekritiseren.

Deze combinatie van lichte geestigheid en diepe betrokkenheid maakt Pfeijffers werk tot een waardevolle aanwinst in de wereldliteratuur. Zijn schrijfstijl is doordrenkt van scherpzinnige observaties en emotionele diepgang, waardoor zijn boeken niet slechts entertainment zijn, maar ook aanzetten tot nadenken. Met ieder boek biedt hij een kans om het persoonlijke en maatschappelijke leven met nieuwe ogen te bekijken, en ironie uit te dagen als een middel tot echte reflectie en verandering.