Over de dood en het leven daarna

Elisabeth Kübler-Ross (1926-2004) wordt wereldwijd erkend als dé autoriteit op het gebied van onderzoek naar sterven en de dood. Haar langdurige betrokkenheid bij terminale patiënten en haar studie van hun ervaringen heeft geleid tot diepgaand inzicht in de betekenis van de dood en mogelijke levenservaringen na overlijden.

Tijdens haar vele uren doorgebracht met stervenden, maakte Kübler-Ross aantekeningen van hun gedrag en uitspraken. Ze ontdekte dat mensen die in de laatste fase van hun leven verkeren geen hallucinaties ervaren wanneer ze melden overleden personen te zien die hen opwachten. Dit geldt ook voor klinisch doden die blind zijn; zij konden tijdens hun buitenlichamelijke ervaringen weer zien. Tevens merkten kinderen die door chemotherapie hun haar verloren, op dat ze in hun buitenlichamelijke toestand weer volledig haar hadden.

Kübler-Ross' onderzoek naar het leven na de dood is voornamelijk gebaseerd op de ervaringen van stervenden en herleefde klinisch doden. Haar bevindingen leiden tot de indrukwekkende conclusie dat “elke soort dood waarover wetenschappers spreken, in werkelijkheid helemaal niet bestaat.” Volgens haar is doodgaan een transitie naar een nieuwe bewustzijnstoestand, waarbij men voortgaat met voelen, zien, horen, begrijpen en lachen. Dit proces biedt de mogelijkheid van groei, zowel op geestelijk als op zielsniveau.

Haar baanbrekende werk heeft de basis gelegd voor de hospicebeweging in de Verenigde Staten, waarbij de focus ligt op de kwaliteit van leven en het bieden van verlichting aan terminale patiënten en hun families. Kübler-Ross' benadering werkte inspirerend en hielp zowel zorgverleners als patiënten om de uitdagingen van het stervensproces te begrijpen en te omarmen.

Met een indrukwekkende bibliografie die in meer dan twintig landen is vertaald, heeft zij talrijke boeken en artikelen gepubliceerd die de aandacht vestigen op de noodzaak van empathie en compassie in de zorg voor de stervende. Haar werk en inzichten blijven een belangrijke invloed uitoefenen op het begrip van de dood, de zorg voor terminale patiënten en de spirituele dimensie van het leven. Hierdoor blijft Elisabeth Kübler-Ross een norm en inspiratiebron voor velen die zich bezighouden met de onderwerpen van leven, dood en het hiernamaals.