Pharaoh Sanders Karma (LP)

Pharaoh Sanders’ album Karma is een iconisch werk binnen het genre spiritual jazz en verscheen op LP in 1969. Het album wordt wereldwijd beschouwd als een van de meest invloedrijke en bezielde uitingen van deze stroming, en markeert daarbij een hoogtepunt in Sanders’ eigen muzikale ontwikkeling. Samen met collega’s als John Coltrane en Alice Coltrane maakte Sanders in deze periode albums die de grenzen van jazz opzochten en een open, spirituele benadering centraal stelden. Karma bestaat uit slechts twee tracks, maar is ongelooflijk rijk aan muzikale ideeën en emotionele diepgang. De eerste, en meteen ook bijna LP-vullende compositie, is The Creator Has a Master Plan. Dit stuk, mede gecomponeerd door Sanders en zanger Leon Thomas, duurt ruim dertig minuten en wordt vaak gezien als het anthem van spiritual jazz. Het werk opent met betoverende percussie, waarna een hypnotiserende baslijn wordt ingezet die samen met de golvende sax van Sanders een trance-achtige sfeer oproept. Gaandeweg ontvouwt het stuk zich in een meditatieve, vrije vorm waarbij er ruimte is voor uitbundige improvisaties, spirituele erupties van het koper, en de karakteristieke, soms jodelende stem van Leon Thomas. The Creator Has a Master Plan is een spirituele vertelling in klank, waarin collectieve improvisatie en herhalende motieven elkaar afwisselen en het gevoel van vrijheid en verbondenheid centraal staan. De tweede track op het album, Colors, vormt een korter maar niet minder indrukwekkend slotstuk. In iets meer dan vijf minuten zet Sanders samen met Thomas een etherische sfeer neer, die doet denken aan de verstilling en weemoed uit het latere werk van Coltrane. Waar The Creator Has a Master Plan een jubelende zoektocht is, voelt Colors als een verstilde, reflectieve coda die het hele album in zachte, hoopvolle klanken afrondt. Karma werd opgenomen in Sanders’ Impulse-periode en geldt als een sleutelmoment binnen zijn oeuvre en de geschiedenis van de spiritual jazz. De muzikale bezetting is rijk, met onder meer Lonnie Liston Smith op piano, Reggie Workman op bas, en James Spaulding op fluit. Op deze LP blaast Sanders met zijn gelaagde, spiritueel geladen spel een stormachtige, maar uiteindelijk louterende energie door de jazztraditie. Karma is onverminderd krachtig en tijdloos, een LP die zijn plek in de canon van de jazz blijvend verdient.