In de schaduw van het Peloton

Het ware verhaal van het wielrennen in Colombia

Onder de schaduw van de keiharde drugsmaffia heeft het wielrennen in Colombia zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een fascinerende en complexe sportcultuur. De beelden van de etappe naar Alpe d’Huez in de Tour de France van 1984 zijn iconisch geworden voor elke wielerliefhebber. Lucho Herrera, bijgenaamd "de kleine tuinman", bereikte samen met vele andere renners de top en scoorde de eerste etappewinst in een grote Ronde voor het Colombiaanse wielrennen.

De oorsprong van het Colombiaanse wielrennen gaat terug naar 1983, toen een Colombiaanse ploeg voor het eerst deelnam aan de Tour de France. Deze renners kwamen als amateurs naar Europa en waren primair in de sport gestapt om hun brood te verdienen. Velen begonnen hun carrière als fietsbezorgers, de voorlopers van de moderne flitsbezorgers, en zochten wanhopig naar sponsors om hun wielerdromen waar te maken.

De invloed van de drugsmaffia

De geschiedenis van Colombia is doordrenkt met armoede en misdaad, en het wielrennen bleef daar niet ongemoeid. Wielerploegen kregen financiële steun van drugsbaronnen die niet alleen hun machtspositie wilden versterken, maar tevens hun narco-geld wilden witwassen. Een van de bekendste voorbeelden is de ploeg Bicicletas Ositto, gesponsord door de beruchte drugsbaron Pablo Escobar en zijn broer Roberto, die zelf een talentvolle wielrenner in zijn jeugd was. Deze verdorven steun leidde echter tot grote sociale gevolgen voor de renners, van wie velen na hun actieve carrière in de schaduw van deze criminelen terechtkwamen zonder een degelijk pensioen.

De jaren '90 tot nu

Het Colombiaanse wielrennen kende een terugval in de jaren negentig, ondanks het succes van renners zoals Fabio Parra, Alfonso Flórez en Martin Ramírez, die contracten verwierven bij Europese ploegen. Maar de sport binnen Colombia zelf raakte in een crisis. Aan het begin van de 21e eeuw kwam er echter een nieuwe generatie renners op, die nog succesvoller was dan hun voorgangers uit de jaren tachtig. Dit culmineerde in 2019 toen Egan Bernal, een van de meest belovende talenten, de Tour de France won, wat de hoop voor de toekomst van het wielrennen in Colombia nieuw leven inblies.

Nico Verbeek (1961), die sinds 1996 in Medellín woont, heeft deze complexe en boeiende geschiedenis vastgelegd. Na zijn studie geschiedenis in Utrecht, werkte hij als journalist en schreef hij onder andere het boek "Het kartel van de narcos", waarmee hij een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de bekendheid van deze unieke wielerwereld.